Revmatoid artrit autoimmun bir xəstəlikdir və iltihablı artrit olaraq da tanınır. Revmatoid artrit simptomları arasında qollarda ağrı, oynaqlarda şişlik, sərtlik və hərəkət məhdudiyyəti yer alır. Revmatoid artrit əlamətləri adətən səhər saatlarında daha çox hiss olunur. Revmatoid artrit dietası xəstəliyin idarə olunmasında mühüm rol oynayır və bədəndə iltihabın azaldılması üçün faydalıdır. Bu yazıda revmatoid artrit əlamətləri, revmatoid artrit müalicəsi, revmatoid artrit səbəbləri və revmatoid artrit diaqnozu barədə məlumatları izah edəcəyik.
Revmatoid artrit nədir?
Revmatoid artrit iltihablı artrit növüdür və əsasən oynaqlarda ağrı və şişlik ilə özünü büruzə verir. Bu xəstəlik immunitet hücumu nəticəsində oynaqlarda iltihab yaranmasına səbəb olur və zamanla oynaqlarda deformasiya ilə nəticələnə bilər. Revmatoid artrit səbəbləri hələ tam olaraq aydın olmasa da, genetik faktorlar və immunitet sistemi xəstəlikləri önəmli rol oynayır. Xəstəliyin revmatoid artrit diaqnozu adətən testlər və müayinələr nəticəsində qoyulur, bununla yanaşı, revmatoid artrit testləri də müalicə planının əsasını təşkil edir. Revmatoid artrit dietası və düzgün qidalanma xəstəliyin idarə olunmasına kömək edir. Revmatoid artrit riski artan şəxslərdə xroniki iltihab və sümük xəstəlikləri kimi problemlər daha çox görünür. Revmatoid artritlə mübarizə üçün erkən diaqnoz və uyğun müalicə üsulları vacibdir.
Revmatoid artritin əlamətləri
Revmatoid artrit simptomları xəstənin yaşına və xəstəliyin inkişaf mərhələsinə görə dəyişə bilər, lakin ümumiyyətlə, əzələ və oynaq ağrıları, həmçinin, şişlik kimi əlamətlər daha çox yayılmışdır. Revmatoid artrit əlamətləri nədir sualına cavab olaraq xəstələr adətən oynaqlarda sərtlik və hərəkət məhdudiyyətləri ilə qarşılaşırlar. Bu xəstəlik zamanla daha da pisləşə bilər və qollarda ağrı, oynaqlarda deformasiya və xroniki iltihab kimi əlavə simptomlara səbəb ola bilər. Revmatoid artrit və soyuq hava, artrit və qalxanvari vəzi əlaqəsi kimi faktorlarla yanaşı, çənə oynaqlarında iltihabın təsiri nəticəsində revmatoid artrit və üz ağrısı kimi əlavə problemlərin ortaya çıxmasına səbəb ola bilər. Aşağıda revmatoid artrit xəstəliyinin ən çox rastlanan əlamətləri sıralanmışdır:
- Oynaqlarda ağrı və şişlik
- Əl və ayaq barmaqları ilə yanaşı, əl və ayaq biləyi oynaqlarında tutulma
- İştahın itməsi və nəticədə kilo itkisi
- Dirsək, çiyin, çanaq və diz oynaqlarında sərtlik
- Qızartı və temperaturun artması
- Hərəkət etmə qabiliyyətinin məhdudlaşması
- Ümumi yorğunluq və zəiflik hissi
- Yüngül hərarət yüksəlməsi
Revmatoid artritin səbəbləri və risk faktorları
Revmatoid artrit bədənin immun sisteminin öz toxumalarına hücum etdiyi autoimmun xəstəliklərdən biridir. Autoimmun xəstəliklərin müalicəsi, adətən, immunitet sistemini tənzimləməyə və xəstəliyin simptomlarını idarə etməyə yönəlmişdir. Revmatoid artrit səbəbləri hələ tam olaraq dəqiq bilinmir, amma müasir tədqiqatlar bir çox genetik, ətraf mühit və həyat tərzi faktorlarının bu xəstəliyin yaranmasında təsirli olduğunu göstərir. Bu yazıda revmatoid artrit riskini artıran və xəstəliyin yaranmasına səbəb ola biləcək əsas artrit risk faktorlarını ətraflı şəkildə izah edəcəyik.
Genetik faktorlar
Revmatoid artrit və genetik faktorlar arasında güclü bir əlaqə mövcuddur. Bu xəstəlik ailəvi keçiş meyli göstərir və müəyyən genetik mutasiyalar olan insanlar daha çox risk altındadır. Araşdırmalar göstərir ki, HLA-DRB1 adlı gen autoimmun xəstəliklərin inkişafında əhəmiyyətli rol oynayır. Bu genin mutasiyası olan şəxslərdə revmatoid artritin yaranma ehtimalı artar. Eyni zamanda, genetik meyllilik və ətraf mühit faktorlarının birləşməsi bu xəstəliyi daha da gücləndirə bilər. Belə ki, revmatoid artrit simptomlarının başlanğıcı müəyyən bir genetik predispozisiya ilə qarşılaşan şəxslərdə erkən yaşlarda meydana gələ bilər. Əgər ailənizdə autoimmun xəstəliklər mövcuddursa, xəstəliyi erkən mərhələdə müəyyən etmək üçün revmatoid artrit testləri faydalı ola bilər. Genetik amillər, həmçinin xəstəliyin gedişatına da təsir edir, bu səbəbdən genetik analizlər revmatoid artrit diaqnozu qoyularkən istifadə edilir.
Hormonlar və cinsiyyət
Revmatoid artrit xüsusilə qadınlarda kişilərə nisbətən daha çox rast gəlinir. Bu hormonların bu xəstəliyin inkişafında mühüm rol oynadığını göstərir. Estrogen və digər qadın hormonları immun sistemini təsir edərək revmatoid artrit simptomlarının meydana gəlməsinə səbəb ola bilər. Hormon balansının pozulması xüsusən menopauza dövründə olan qadınlarda xəstəliyin gedişatını pisləşdirə bilər. Qadınlarda revmatoid artritin yayılma sürətinin kişilərlə müqayisədə daha çox olmasının səbəbi də hormonların immun sisteminə təsiridir. Revmatoid artrit müalicəsi zamanı hormonal dəyişikliklər nəzərə alınmalı və uyğun müalicə metodları tətbiq edilməlidir. Bununla yanaşı, revmatoid artrit və stress əlaqəsi də hormonlarla sıx bağlıdır, çünki stress hormonal balansı pozur və xəstəliyi ağırlaşdırır.
Siqaret çəkilməsi
Revmatoid artrit riskini əhəmiyyətli dərəcədə artıran faktorlardan biri də siqaret çəkməkdir. Siqaretin tərkibindəki kimyəvi maddələr bədənin immun cavabını dəyişdirərək autoimmun xəstəliklərin inkişafını sürətləndirə bilər. Siqaretin təsiri oynaqlarda iltihablı artrit və şişlik yarada bilər. Araşdırmalar göstərir ki, siqaret çəkmək revmatoid artritin inkişafını təşviq edir və müalicə prosesini çətinləşdirir. Revmatoid artrit dərmanlarının təsiri siqaret çəkən xəstələrdə daha az olur. Revmatoid artritlə mübarizə edən şəxslər üçün ən vacib məsləhətlərdən biri siqareti tərgitməkdir. Siqaretin tərgidilməsi xəstəliyin gedişatını yaxşılaşdırmağa və oynaqlarda ağrı və şişlik kimi əlamətləri yüngülləşdirməyə kömək edir.
Artıq çəki və piylənmə
Revmatoid artrit riskini artıran əhəmiyyətli faktorlardan biri də artıq çəki və piylənmədir. Yuxarı çəki bədənindəki iltihablı maddələrin miqdarını artırır və bu da oynaqlarda ağrıya və şişkinliyə səbəb olur. Piylənmə nəticəsində yaranan xroniki iltihab xüsusən oynaqlarda iltihablı artrit simptomlarını şiddətləndirir. Revmatoid artrit dietası və düzgün qidalanma çəkinin idarə edilməsinə kömək edir və revmatoid artritlə mübarizənin effektivliyini artırır. Artıq çəki yalnız revmatoid artrit simptomlarını şiddətləndirmir, həm də bədəndə iltihabın azaldılmasını çətinləşdirir. İdeal çəkiyə sahib olmaq oynaqların stressini azaldır və xəstəliyin inkişafını ləngidir. Revmatoid artrit müalicəsində dietanın düzgün tənzimlənməsi piylənmənin qarşısını almağa kömək edir.
Uzun müddətli stress və travma
Revmatoid artritin yaranmasında uzun müddətli stress və travmalar mühüm rol oynayır. Stress immun sisteminin fəaliyyətini zəiflədir və bu da autoimmun xəstəliklərin inkişafına səbəb olur. Revmatoid artrit və stress əlaqəsinin olması bu xəstəliyin daha ağır keçməsinə gətirib çıxara bilər. Stressin təsiri altında olan bədən immun cavabını dəyişdirir və buna görə də oynaqlarda iltihab və şişlik meydana gəlir. Həmçinin, emosional travmalar və uzun müddətli psixoloji gərginliklər revmatoid artrit simptomlarını artırır. Fiziki terapiya və stressin idarə edilməsi revmatoid artrit müalicəsinin effektivliyini artırır və xəstəliyin gedişatını yaxşılaşdırır.
İnfeksiyalar
Revmatoid artritin inkişafını infeksiyalar, xüsusilə bəzi viral və bakterial infeksiyalar təşviq edə bilər. İnfeksiyaların hərəkətə gətirici rolu bədənin immun cavabını dəyişdirərək autoimmun xəstəliklərin yaranmasına yol açır. Məsələn, streptokokk infeksiyası və ya Epstein-Barr virusu kimi infeksiyalar revmatoid artritin başlama səbəbləri arasında göstərilir. Revmatoid artrit testləri infeksiyaların mövcudluğunu yoxlamaq üçün faydalıdır. İnfeksiyalar və artritin əlaqəsi xəstəliyin şiddətini artıra bilər. İmmunitet hücumu infeksiya nəticəsində daha da güclənərək oynaqlarda ağrı və şişlik yaranmasına səbəb ola bilər.
D vitamininin çatışmazlığı
Revmatoid artrit riskini artıran başqa bir faktorlardan biri də D vitamini çatışmazlığıdır. D vitamini immun sisteminin düzgün işləməsi üçün əhəmiyyətli bir maddədir və bu vitamini bədəndəki balansı oynaqlarda iltihabın azaldılmasına kömək edir. Araşdırmalar göstərir ki, D vitamini çatışmazlığı olan şəxslərdə autoimmun xəstəliklərin inkişafı daha sürətlə gedir və revmatoid artrit simptomları ağırlaşır. Revmatoid artrit müalicəsində D vitamini əlavələri istifadə edilməsi simptomları azaldır və xəstəliyin gedişatını yaxşılaşdırır. Revmatoid artrit dietasında D vitamini zəngin qidalar yer almalıdır, çünki bu vitaminin çatışmazlığı xəstəliyin inkişafını sürətləndirə bilər.
Yaş
Revmatoid artrit riskini artıran mühüm faktorlardan biri də yaşdır. Revmatoid artrit yaşla əlaqədar olaraq daha sürətli inkişaf edə bilər. Bu, xüsusilə yaşlılarda artrit simptomlarının daha ağır olmasına səbəb olur. Revmatoid artritin gedişatında oynaqlarda sərtlik və ağrı kimi əlamətlər daha çox müşahidə edilir. Xroniki iltihab və sümük xəstəlikləri yaşla əlaqədar daha çox ortaya çıxır, bu səbəbdən xəstəliyin müalicəsi daha çətin ola bilər. Lakin, erkən diaqnoz və düzgün müalicə üsulları ilə yaşlılarda artritin simptomları nəzarət altına alına bilər. Revmatoid artrit dərmanları və fiziki məşqlər və artrit yanaşmaları yaşla əlaqədar simptomları azaldmağa kömək edə bilər.
Revmatoid artrit diaqnozu necə qoyulur?
Revmatoid artrit diaqnozu qoyularkən həkim əvvəlcə xəstənin şikayətlərini dinləyir və fiziki müayinə aparır. Müayinələr zamanı həkim artroz və artrit fərqini müəyyən etmək üçün xəstəliyin səbəblərini, simptomlarını və təsir etdiyi toxumaları diqqətlə araşdırır. Səhər sərtliyi və revmatoid düyünlər kimi əlamətlər diaqnoz üçün əhəmiyyətlidir. Daha sonra rentgen və digər görüntüləmə müayinələri ilə oynaqlarda deformasiya və ya iltihablı oynaqlar müəyyən edilir. Revmatoid artrit testləri xüsusilə revmatoid faktor (RF) və anti-CCP testləri xəstəliyin təsdiqlənməsi üçün istifadə olunur. C-reaktiv protein (CRP) və eritrosit çökmə sürəti (ESR) kimi qan testləri bədəndəki iltihab səviyyəsini göstərir. Müxtəlif müayinə nəticələri və xəstənin tibbi tarixi əsasında revmatoid artrit diaqnozu dəqiqləşdirilir və müvafiq müalicə başlanır.
Revmatoid artrit müalicə yolları
Revmatoid artrit müalicəsi xəstəliyin irəliləyişini yavaşlatmağa, simptomları yüngülləşdirməyə və həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmağa yönəlmişdir. Çünki vaxtında müalicə edilməzsə, artrit xəstəliyinin yayılma sürəti daha da artır. Bu məqsədlə müxtəlif müalicə üsulları istifadə edilir. Revmatoid artrit müalicəsi əsasən dərmanlar, fiziki terapiya və həyat tərzi dəyişikliklərindən ibarət olsa da, alternativ üsullar da müalicəyə əlavə edilə bilər. Aşağıda revmatoid artrit müalicəsi üçün ən effektiv üsulların bəzilərini təqdim edirik.
Cərrahi müdaxilə
Revmatoid artrit xəstəliyinin irəliləmiş mərhələlərində tətbiq olunan bir yanaşma cərrahi müdaxilədir. Oynaqlarda ciddi zədələnmə və deformasiya olduğu hallarda cərrahi əməliyyatlar müalicə planına daxil edilə bilər. Revmatoid artritlə mübarizə zamanı oynaqların əvəzlənməsi (oynaq protezi) və ya zədələnmiş oynaqların bərpası məqsədilə cərrahiyyə üsulları tətbiq olunur. Cərrahi müdaxilə xəstənin hərəkətliliyini və funksiyasını bərpa etməyə kömək edir. Bu üsul oynaqlarda deformasiya və ciddi ağrıları olan xəstələr üçün ən son mərhələdə istifadə olunur. Revmatoid artrit riskini və xəstəliyin ağırlaşmasını önləmək məqsədilə cərrahi müdaxilə xəstələrin uzunmüddətli sağlamlıq vəziyyətinə müsbət təsir göstərir. Lakin, bu müalicə üsulu yalnız konservativ müalicələrdən sonra tətbiq olunur və hər zaman həkim nəzarəti ilə həyata keçirilməlidir.
Revmatoid artrit dərmanları
Revmatoid artrit dərmanları xəstəliyin simptomlarını idarə etmək və irəliləməsinin qarşısını almaq üçün əsas müalicə üsuludur. Bu dərmanlar oynaqlarda ağrı və iltihabın azalmasına kömək edir, həmçinin, şişlik və sərtlik kimi revmatoid artrit əlamətlərinin yüngülləşməsini təmin edir. Bioloji dərmanlar daha spesifik və effektiv bir müalicə metodudur, çünki onlar immun sistemini hədəfləyərək autoimmun xəstəliklərə qarşı mübarizə aparır. Bu dərmanlar revmatoid artrit müalicəsinin bir hissəsi olaraq xüsusilə ağır hallarda istifadə olunur. Bu dərmanların düzgün və vaxtında qəbulu xəstəliyin irəliləməsini ləngidə və xəstənin həyat keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdıra bilər.
Fiziki terapiya və reabilitasiya
Revmatoid artrit və fiziki terapiya xəstəliyin simptomlarını idarə etmək və xəstənin həyat keyfiyyətini artırmaq üçün vacib bir müalicə yanaşmasıdır. Fiziki terapiya xəstənin oynaqlarının hərəkətliliyini bərpa etmək və oynaqlarda sərtlikni azaltmaq məqsədilə həyata keçirilir. Müvafiq fiziki məşqlər, həmçinin əzələləri gücləndirməyə və düzgün posturaya sahib olmağa kömək edir. Revmatoid artrit xəstələrinin uzun müddət hərəkətsiz qalmaları oynaqlarda daha çox zədələnməyə səbəb ola bilər. Buna görə də, fiziki terapiya həm müalicənin, həm də artrit və həyat keyfiyyəti ilə bağlı problemləri yaxşılaşdıran bir üsul kimi önəmlidir. Fiziki terapiya və artrit xüsusi olaraq xəstənin ehtiyaclarına uyğun tərtib edilir, buna görə də hər bir xəstə üçün fərdi məşq proqramı hazırlanır. Fiziki terapiya yalnız oynaqların hərəkətliliyini bərpa etmir, həm də uzun müddətli hərəkətsizlikdən qaynaqlanan sümük sıxlığının azalması ilə mübarizədə effektivdir.
Bitki mənşəli əlavələr
Revmatoid artritin təbii müalicəsi çərçivəsində bitki mənşəli əlavələr, ağrı və şişlikləri azaltmaq və oynaqlarda iltihabı yüngülləşdirmək üçün istifadə olunur. Zəncəfil və kurkuma antiinflamatuar xüsusiyyətləri ilə revmatoid artrit simptomlarını yüngülləşdirməyə kömək edən təbii vasitələrdir. Zəncəfil ağrı və şişkinliyi azaltmağa, kurkuma isə curcumin maddəsi ilə güclü iltihab əleyhinə təsir göstərməyə kömək edir. Qarağat və günəbaxan toxumu, omeqa-3 yağ turşuları ilə zəngin olduğu üçün iltihabın azaldılmasında faydalıdır. Həmçinin, şüyüd və məlhəm ağacı ağrıları yüngülləşdirməyə dəstək verən bitkilərdir. Bu əlavələr revmatoid artrit müalicəsinin bir hissəsi olaraq xroniki iltihabın idarə olunmasında istifadə edilə bilər. Lakin, bitki mənşəli müalicələrdən əvvəl həkimlə məsləhətləşmək vacibdir.
İmmunitet sistemi dəstəkləyici üsullar
Revmatoid artrit autoimmun xəstəliklər kateqoriyasına aid olduğu üçün immunitet sistemini gücləndirən üsullar müalicə planında vacib yer tutur. Vitamin D və omega-3 yağ turşuları kimi qida maddələri immun sistemini dəstəkləyərək bədəndəki iltihablı artrit əlamətlərini azaldır. Bu qida əlavələri, həmçinin autoimmun xəstəliklər ilə əlaqəli olan oynaqlarda ağrı və şişlik kimi simptomları yüngülləşdirir. Omega-3 yağ turşuları xüsusilə balıq yağı oynaqların iltihabının azaldılmasına kömək edərək revmatoid artrit riskini azaldır. Həmçinin, immunitet sisteminin balansını qorumaq revmatoid artritlə mübarizə üçün əsas faktordur. İmmunitet sistemini gücləndirən təbii maddələr xəstəliyin inkişafını yavaşladaraq xroniki artritin qarşısını almağa kömək edir.
Revmatoid artrit dietası
Revmatoid artrit dietası xəstəliyin idarə olunmasında əhəmiyyətli bir rol oynayır. Qırmızı ət və şəkərli qidaların miqdarını azaltmaq iltihablı reaksiyaları zəiflətməyə kömək edir. Ən vacib qidalar arasında omeqa-3 yağ turşuları ilə zəngin qidalar (balıq, qoz, çia toxumu) və antioksidanlarla zəngin tərəvəzlər yer alır. Revmatoid artrit dietası, həmçinin, bədəndəki iltihabı azaldaraq revmatoid artritlə mübarizəni daha təsirli edir. Tərəvəzlər, meyvələr və zeytun yağı kimi qidalar oynaqlarda şişlik və ağrının azalmasına kömək edir. Yüksək şəkər və işlənmiş qidaların istehlakının məhdudlaşdırılması xəstəliyin irəliləməsini ləngidə bilər. Həmçinin, qluten və laktoz kimi bəzi qidalar revmatoid artrit simptomlarını ağırlaşdıra bilər. Revmatoid artrit dietası ilə əlaqədar bir çox xəstə bu qidaların qəbulunun iltihabın azalmasına müsbət təsir göstərdiyini bildirmişdir.
Stressin idarə edilməsi
Revmatoid artrit və stress əlaqəsi göstərir ki, stressin artması xəstəliyin simptomlarını pisləşdirə bilər. Stress, həmçinin bədənin immun reaksiyalarını dəyişdirərək iltihablı artritin daha da irəliləməsinə səbəb ola bilər. Stressin idarə edilməsi üçün meditasiya, yoqa və nəfəs məşqləri kimi rahatlama üsulları tətbiq edilir. Bu üsullar, həmçinin oynaqlarda ağrı və sərtliyi azaltmaq üçün faydalıdır. Meditasiya və yoqa kimi psixoloji dəstək üsulları revmatoid artritlə mübarizə edən xəstələrin həyat keyfiyyətini artırır. Revmatoid artrit simptomlarının yüngülləşməsində bu üsulların rolu böyükdür, çünki stresin azaldılması bədənin ümumi rahatlamasına və immun sisteminin daha balanslı işləməsinə kömək edir.
Həyat tərzi dəyişiklikləri
Revmatoid artrit evdə müalicə üçün həyat tərzi dəyişiklikləri çox önəmlidir. Siqaret çəkməmək və artıq çəkini idarə etmək revmatoid artrit simptomlarının idarə olunmasında əsas faktorlardır. Aktiv həyat tərzi sürmək oynaqlarda ağrının azalmasına və hərəkətliliyin artmasına kömək edir. Fiziki məşqlər və revmatoid artritə uyğun məşqlər oynaqların hərəkətliliyini artırır və ağrıları azaldır. Yaşlılarda artrit və kişilərdə artrit ilə mübarizə apararkən müntəzəm məşqlər sağlam qidalanma və həyat tərzi dəyişiklikləri, ümumilikdə xəstəliyin idarə edilməsində çox vacibdir. Siqaret çəkməmək və düzgün qidalanmaq revmatoid artrit riskini azaldır və xəstəliyin gedişatını yavaşladır.
Akupunktur
Akupunktur müalicəsi revmatoid artrit xəstəliyi ilə əlaqəli ağrı və iltihabı azaltmaq üçün istifadə edilən bir alternativ terapiya üsuludur. Bu metodda bədənin müəyyən nöqtələrinə iynə batırılaraq enerjinin bədəndə düzgün axışı təmin edilir. Oynaqlarda ağrı və iltihablı artrit simptomları akupunktur vasitəsilə yüngülləşdirilir. Revmatoid artritlə mübarizə edənlər üçün akupunkturun müsbət təsirləri, həm də stressin azaldılmasında özünü göstərir. Bu üsul bədənin rahatlamasına, ağrının azaldılmasına və hərəkətliliyin artırılmasına kömək edir. Akupunkturun faydaları dərmanlardan fərqli olaraq yan təsirləri minimuma endirmək imkanı verir. Lakin, bu müalicə metodunun effektivliyi fərdi olaraq dəyişə bilər və həkiminizlə müzakirə edilməlidir. Akupunkturun yalnız bir müalicə üsulu kimi deyil, eyni zamanda revmatoid artrit təbii müalicə metodlarının bir hissəsi olaraq istifadə edilməsi mümkündür.
Biofeedback
Biofeedback müalicəsi bədənin müəyyən funksiyalarını izləmək və idarə etmək üçün istifadə olunan bir terapiya metodudur. Bu müalicə Revmatoid artrit xəstələrinin ağrılarını və stressini azaltmağa kömək edir. Xəstələr biofeedback vasitəsilə bədənlərinin fizioloji reaksiyalarını izləyərək həmin reaksiyaları dəyişdirməyi öyrənirlər. Bu terapiya əzələ gərginliyini azaltmaq və rahatlamağa kömək edir, nəticədə oynaqlarda şişlik və ağrı azalır. Revmatoid artrit müalicəsinin bir hissəsi olaraq biofeedback bədənin təbii şəkildə daha balanslı və rahat bir vəziyyətə gəlməsinə kömək edir. Bu üsul həmçinin dərman istifadəsini azaltmağa və revmatoid artrit dərmanlarına olan tələbatı minimuma endirməyə dəstək verir. Xüsusilə revmatoid artrit və stress əlaqəsi olan xəstələrdə bu müalicə faydalıdır.
Hidroterapiya
Revmatoid artrit müalicəsi üçün çox effektiv üsullardan biri də hidroterapiya və ya su müalicəsidir. İsti su ilə vannalar su terapiyası və su aerobikası oynaqlarda ağrı və iltihablı artrit simptomlarını azaltmaqda kömək edir. Su müalicəsi əzələlərin rahatlamasına və oynaqlarda şişlik və sərtliyinin azalmasına səbəb olur. Revmatoid artritlə mübarizədə bu üsul çox önəmlidir, çünki suyun rahatlaşdırıcı və iltihab azaldıcı təsiri vardır. Hidroterapiya, xüsusilə xroniki artrit vəziyyətində olan xəstələr üçün faydalıdır, çünki su müalicəsi iltihabın azaldılmasına və hərəkətliliyin artırılmasına kömək edir. Bu üsul həmçinin, sümük xəstəlikləri və qığırdaq xəstəlikləri ilə bağlı problemlərin həllinə dəstək verir. Su terapiyası, həmçinin bədəndə iltihabın azaldılmasına kömək edərək artrit ağrılarının yüngülləşməsini təmin edir.
Psixoloji dəstək
Revmatoid artritlə mübarizə edərkən psixoloji dəstək çox önəmlidir. Revmatoid artrit simptomlarını idarə etmək xüsusilə ağrı və sərtliklə əlaqəli çətinlikləri aradan qaldırmaq üçün psixoterapiya və dəstək qrupları faydalıdır. Xəstələr stressin azaldılması və ağrı ilə daha yaxşı baş etmə yollarını öyrənə bilərlər. Psixoloji dəstək həmçinin, xəstələrin mental sağlamlığını qorumağa kömək edir və onların həyat keyfiyyətini artırır. Psixoloji dəstək stress və artrit əlaqəsini başa düşməyə kömək edərək xəstənin ümumi sağlamlığını yaxşılaşdırır. Psixoterapiya həmçinin, artrit növləri ilə əlaqədar emosional vəziyyətin düzəlməsində də faydalıdır. Əlavə olaraq, bu cür müalicələr xəstənin özünə inamını artırır və onları müalicə prosesində daha fəal edir.
Revmatoid artrit haqqında tez-tez verilən suallar
Revmatoid artrit yaşla əlaqəlidir?
Revmatoid artrit yaşla bağlı bir xəstəlikdir, lakin 30-60 yaş arasında daha çox görülür. Bununla belə, uşaqlar da bu xəstəliyə tutulmuş ola bilərlər. Yaşlılarda artrit xəstəliyi daha ağır və geniş yayılmış ola bilər.
Revmatoid artrit genetik bir xəstəlikdirmi?
Rematoid artrit genetik faktorlarla əlaqəli bir xəstəlikdir. Ailə üzvlərində revmatoid artrit olan insanların bu xəstəliyə tutulma riski daha yüksəkdir.
Revmatoid artrit xəstələri nələrə diqqət etməlidir?
Revmatoid artrit xəstələri oynaqlarda şişlik və ağrıların artmaması üçün müntəzəm olaraq fiziki terapiya etməli, aktiv həyat tərzi sürməlidir. Həmçinin, revmatoid artrit dərmanlarına düzgün şəkildə riayət etməli və stressdən qaçınmalıdır. Dietaya diqqət yetirmək, xüsusən iltihablı qidaları azaltmaq faydalıdır.
Bitki mənşəli dərmanlar revmatoid artritin müalicəsində uğurlu nəticələr verirmi?
Bəzi bitki mənşəli dərmanlar və əlavələr revmatoid artrit simptomlarını yüngülləşdirə bilər, lakin tamamilə müalicə etməz. Məsələn, zəncəfil və sarıkök kimi bitkilər iltihabın azalmasına kömək edə bilər. Lakin, təbii müalicə üsullarının həkim nəzarətində tətbiq olunması vacibdir.
Revmatoid artrit xəstələri necə qidalanmalıdır?
Revmatoid artrit xəstələri iltihabları azaldan omega-3 yağ turşuları, antioksidantlarla zəngin tərəvəzlər və meyvələrdən faydalanmalıdır. Qırmızı ət, şəkər və işlənmiş qidalardən qaçınmaq iltihabın artmasının qarşısını alır. Revmatoid artrit dietası xəstənin ümumi sağlamlığını dəstəkləməli və oynaqlardakı iltihabı azaldacaq şəkildə tərtib edilməlidir.
Revmatoid artrit müalicə olunmazsa nə baş verir?
Revmatoid artrit müalicə olunmazsa iltihablı oynaqlarda şişlik və ağrı davam edər və nəticədə oynaqların deformasiya olmasına səbəb olar. Uzun müddətli iltihab, həmçinin sümük zədələnməsi, xroniki ağrılar və fiziki məhdudiyyətlərə yol aça bilər. Məhz buna görə, revmatoid artrit müalicəsi vacibdir.
Hamiləlik zamanı revmatoid artrit təhlükəlidirmi?
Revmatoid artrit hamiləlik zamanı xəstənin vəziyyətinə bağlı olaraq müxtəlif nəticələrə yol aça bilər. Bəzi qadınlarda hamiləlik müddətində rematoid artrit simptomları yüngülləşə bilər, digərlərində isə xəstəlik pisləşə bilər.
Revmatoid artrit tamamilə yox olurmu?
Hazırda revmatoid artrit tamamilə müalicə olunmayan bir xəstəlikdir. Lakin müalicə ilə simptomlar idarə edilə bilər və xəstənin həyat keyfiyyətini artırmaq mümkündür. Revmatoid artrit müalicəsi xəstəliyin irəliləməsinin qarşısını alaraq oynaqların funksiyalarını qorumağa yönəlib.
